Niepodległość Tunezji

Na początek wspomnę, iż Tunezja nie była kolonią francuską w przeciwności do Algierii tylko protektoratem – krajem, zależnym od Francji jednak rządzącym przez Beya (ostatnim z nich był Mohammed al Amin), mającym swój rząd. Ta zależność Tunezji od Francji trwała od 1881 roku. W latach 20. XX wieku powstała partia Destour, której 10 lat później członkowie podzielili się na tradycjonalistów, konserwatystów – notabli oraz modernistów – pochodzących z drobnej burżuazji przybrzeżnej i tak powstała partia Neo-Destour, którą założył Habib Bourguiba. Wraz z powstaniem partii Neo – Destour narodziły się pierwsze ruchy niepodległościowe w Tunezji. Francja szybko zareagowała na ruch narodowy Tunezyjczyków, zdelegalizowano partię a sam Bourgiba został osadzony w więzieniu na kilka lat i wydalony do Francji z krótką przerwą kiedy to nadal budował ruch niepodległości w Tunezji.

Wybuch II wojny światowej i opanowanie terenów Tunezji przez Wermacht spowolnił ruchy wyzwoleńcze. Po zakończeniu wojny Tunezja nadal pozostawała pod protektoratem Francji jednak Tunezyjczycy ponownie przystąpili do walki. Walka o niepodległość w Tunezji miała charakter bardziej pokojowy aniżeli w Algierii. Toczyła się głównie za pomocą metod politycznych jednak nie obyło się bez niepodległościowej działalności partyzanckiej. W czasie kiedy Bourguiba przez kilka pierwszych lat po wojnie podróżował po świecie szukając zwolenników w sprawie niepodległości jego ojczyzny, partię Neo – Destour przywrócił do życia Salah Ben Youssef wraz z związkiem UGTT. Francja wydawała się początkowo otwarta na dyskusję. W 1950 r. M’hamed Chenik został premierem w celu wynegocjowania przez Tunezję wewnętrznej autonomii. Jednak rząd francuski się ociągał a rok później definitywnie przekreślił taką możliwość. Na początku roku 1952 do kraju przybył generał – rezydent Hauteclocque, który rozprawił się z wszystkimi przywódcami parii Neo – Destour więżąc ich lub deportując a kraj przechodził okres przemocy, najbardziej dotknięty był rejon Cap Bon. Wielu działaczy zostało także zamordowana m.in. Farhat Hached. W wioskach rozwinęła się walka zbrojna.

W końcu w połowie 1954 dochodzi do rozmów pomiędzy rządem francuskim a Bourguibą, która doprowadza do podpisania konwencji autonomii wewnętrznej Tunezji w 1955 roku. Sposób w jaki Bourguiba oraz jego zwolennicy prowadzili rozmowy z rządem francuskim nie wszystkim się podobał. Największym przeciwnikiem był Salah Ben Youssef – były przyjaciel Bourgiby i były sekretarz generalny partii Neo – Destour za czasów wygnania swojego przyjaciela z Tunezji. Uważał, że tylko całkowita ewakuacja francuskich oddziałów z całego terytorium Tunezji była niezaprzeczalnym warunkiem prawdziwej niezależności narodowej. Wraz z całą opozycją zaczął organizować zamieszki w kraju…

Tymczasem Bourgiba wraz z swoim współpracownikami negocjował warunki z rządem francuskim co w końcu doprowadziło do uzyskania niepodległości przez Tunezję i podpisania protokołu o niepodległości. 20 marca 1956 roku Tunezja została wolnym, niepodległym krajem oraz monarchią z rządem pod przywodctwem samego Bourgiby. Te negocjacje i ustalenia oraz umowy wpływały na sytuację Tunezji (choćby w mieście Bizerte, gdzie przez przez kilka kolejnych lat po odzyskaniu niepodległości mieściła się baza wojskowa francuskiej armii) i nadal rzutują na realia Tunezji.